Opschalen van Regeneratieve landbouw
Route Circulair is de vaste ondersteuningspartner van Foodvalley NL om een Europese programma op te zetten rondom ketensamenwerkingen voor het opschalen van Regeneratieve Landbouw.
De context
Ons huidige landbouwproductie systeem schiet zijn grenzen voorbij. In de afgelopen decennia hebben het landbouwbeleid en de bedrijfsmodellen van het huidige systeem zich te veel gericht op het extraheren van waarde, en het uitsluitend betalen van boeren voor de hoeveelheid geproduceerd voedsel, wat resulteerde in een intensivering van de landbouwpraktijken. Hoewel deze aanpak heeft geholpen om een groeiende wereldbevolking kostenefficiënt te voeden, heeft intensieve akkerbouw en veeteelt ook ernstige negatieve gevolgen voor het milieu. Deze negatieve effecten omvatten bodemerosie, verslechtering van de waterkwaliteit, klimaatverandering, verlies van biodiversiteit, schadelijke emissies en uitputting van hulpbronnen.
Ondertussen is in het huidige landbouwmodel het inkomen van de Europese boeren niet evenredig met de productie gegroeid, waardoor het voor boeren een uitdaging is om een financieel levensvatbaar bedrijfsmodel te garanderen. Dit heeft ook gevolgen voor de sociale omgeving van boeren. Bodemaantasting brengt landbouwopbrengsten en hun vermogen om water, klimaat en voedingsstoffen te reguleren in gevaar, waardoor samenlevingen steeds kwetsbaarder worden voor onverwachte en extreme gebeurtenissen.
Tegelijkertijd moeten de productievolumes worden gehaald om de voedselzekerheid voor het Europese continent te garanderen en te voorkomen dat broeikasgasemissies en biodiversiteitsverlies weglekken naar andere regio’s in de wereld.
Het combineren van deze taken is enorm complex en uitdagend en vereist een systeemverandering waarbij alle belanghebbenden een essentiële rol spelen en waarbij ze van boer tot bord allemaal moeten samenwerken.
Het combineren van deze taken is enorm complex en uitdagend en vereist een systeemverandering waarbij alle belanghebbenden een essentiële rol spelen en waarbij ze van boer tot bord allemaal moeten samenwerken.
De vraag
Foodvalley heeft met Circular Agrifood een uitgebreid innovatieveld om regeneratieve sourcing en grootschalige valorisatie van voedselverlies stromen te stimuleren en circulaire agri-food business modellen te verspreiden. Binnen dit innovatieveld staan 2 pijlers centraal: (1) Regeneratieve sourcing; (2) Upcycling, inclusief insecten als upcyclers. Binnen deze pijlers bestaan er verschillende initiatieven waar al flinke stappen op worden/zijn gezet.
Regeneratieve landbouw is als pijler en breder concept in de sector groeiende, en vanuit Circular Agrifood is de wens dan ook hier extra aandacht aan te besteden. Om ook met Regeneratieve landbouw bestaande barrières in de agri-food sector te doorbreken en de regeneratieve transitie te versnellen, is er behoefte aan een Projectmanager Regeneratieve Landbouw. Deze moet aan de slag om op de korte en (middel)lange termijn dit thema nadrukkelijker op de kaart te zetten alsook ondersteuning te bieden in de realisatie van het project Regenerative Innovation Portfolio welke in samenwerking met o.a. Food Innovation Hub Europe, EIT Food & steun van het Food Collective wordt opgezet.
De uitdaging is om te bepalen wat de volgende stappen zijn in de ontwikkeling van een initiatief rondom regeneratieve landbouw. Concreet betekent dit dat er vanuit Foodvalley behoefte was om ondersteuning te ontvangen in de verder ontwikkeling van de pijler Regeneratieve Landbouw door de invulling van de rol van projectmanager Regeneratieve Landbouw.
De aanpak
Foodvalley had behoefte aan extra kracht binnen het ontwikkelteam en heeft hiervoor bij Route Circulair gekeken omdat beide organisatie gelijke zienswijzen hebben op het ontwikkelen van soortgelijke trajecten en al langere tijd samenwerken. Route Circulair heeft voorzien in deze behoefte door een projectmanager Regeneratieve Landbouw beschikbaar te stellen en de Lead Circular Agrifood van Foodvalley te ondersteunen bij het opzetten van een samenwerkingsverband genaamd de Regenerative Innovation Portfolio.
Het Regenerative Innovation Portfolio is een samenwerkingsverband dat een breed scala aan actoren binnen Europa samenbrengt om actie te ondernemen voor de systemische verschuivingen die we nodig hebben om ons voedselsysteem te regenereren. Het portfolio is opgezet als een Food Innovation Hub Europe initiatief, opgestart door Foodvalley NL en EIT Food en ondersteund door het Food Collective. Het doel is om nieuwe partnerschappen in de hele voedsel- en landbouw waardeketens te ontsluiten en praktische oplossingen aan te dragen die levensvatbare bedrijfsmodellen voor de korte en lange termijn mogelijk maken voor boeren die willen overstappen op regeneratieve landbouw.
De missie van de Portfolio is het wegnemen van systeem barrières die boeren ervaren voor de adoptie van regeneratieve landbouw door het demonstreren van paden naar transformatie op schaal, het stimuleren van het aanbod en de waarde van regeneratief geproduceerde producten en geleverde ecosysteemdiensten, terwijl de risico’s voor de boeren in de transitie worden verminderd.
Het resultaat
Het Regenerative Innovation Portfolio is in maart 2024 gelanceerd, en de daar aan gekoppelde Regenerative Agriculture Community in mei 2024. De komende periode staat in teken van de verdere ontwikkeling waarbij in juni 2024 het eerste landschap wordt gestart en hopelijk meer innovatie- & samenwerkingsinitiatieven in verschillende regio’s in Europa opstarten.
“Foodvalley had behoefte aan extra kracht binnen het ontwikkelteam en heeft bij Route Circulair gekeken omdat beide organisatie gelijke zienswijzen hebben op het ontwikkelen van soortgelijke trajecten en al lange tijd samenwerken en elkaar kennen. Samen met het meebrengen van enthousiasme en energie op de food systems transitie en specifiek de regenerative agriculture transformatie, vormt de ondersteuning in dit initiatief een basis voor mogelijk meer toekomstige samenwerkingen.”
Jolijn Zwart- van Kessel
– Innovation Lead Circular Agrifood – Foodvalley NL